-
dyzenteria, nie dezenteria1.11.20091.11.2009Czy słowo dyzenteria miało kiedyś postać dezynteria? Natrafiłem na taką w jednej starej książce i nie wiem, czy to błąd, czy archaizm. Nb. ta książka to PWN-owska Mała encyklopedia przyrodnicza pod red. Kazimierza Maślankiewicza, z 1957 r.
-
forum jeszcze raz31.10.200131.10.2001Serdecznie dziękuję za przysłane odpowiedzi dotyczące wyrazów logo i forum. Mam jeszcze jedno pytanie związane z drugim z nich. Jak rozumiem, kwalifikator blm umieszczony przy wyrazie forum odnosi się tylko do placu, miejsca, a nie do przenośnego znaczenia?
-
gdzie są Karaiby?8.07.20038.07.2003Dziwna rzecz z tymi Karaibami. Nie ma takiego hasła w USJP ani w Polańskim, nie ma w Słowniku nazw własnych Jana Grzeni, starym ani nowym leksykonie PWN, nie ma w internetowych encyklopediach PWN-u i WIEM. Wszędzie są za to Karaibi (Karaibowie) jako plemię. I kiedy tak teraz sobie o tym myślę, to wymyśliłem, ze sformułowania typu perła Karaibów czy muzyka Karaibów mogą tworzyć dopełniacz od nazwy plemienia (Karaibowie), a niekoniecznie od nazwy regionu (Karaiby?). Nawet Federacja Wschodnich Karaibów, choć przyznam, że na siłę, też mogłaby obyć się bez mianownika Karaiby.
Słowo Karaiby – z tego, co udało mi się znaleźć – występuje wewnątrz kilku haseł na stronach encyklopedii PWN oraz na stronach Wielkiej internetowej encyklopedii multimedialnej WIEM. Z kontekstów wynika, że raczej nie ma wątpliwości, że chodzi o mianownik w postaci Karaiby i że jest to określenie regionu. Tylko gdzie ten region jest i dlaczego słowa – jako samodzielnego hasła – nie ma w słownikach? Czyżby coś z nim było nie tak?
-
gofry, lody i hot-dogi23.09.200523.09.2005W Słowniku poprawnej polszczyzny PWN słowo gofr występuje jako „gofr (nie: gofer) m IV, DB. gofra”. Sjp.pwn.pl niczego nie mówi o bierniku gofra. Ja doszedłbym do wniosku, że jako rzeczownik nieżywotny powinien w bierniku przyjąć formę mianownika, tak jak wafel (gofr jest waflem) czy młotek (też m IV). W związku z powyższym bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi: jem pyszny gofr, czy jem pysznego gofra? Jeśli poprawna jest forma gofra, to dlaczego akurat ten rzeczownik jest żywotny?
-
imiesłowowy równoważnik zdania16.11.201216.11.2012Czy prawidłowe są następujące zdania:
1. Uprawiając tę roślinę, możecie być narażeni na wizytę kretów.
2. Upiekła ciasto, chcąc zrobić mu przyjemność.
Ad. 1. Zdanie podrzędne jest zdaniem okolicznikowym czasu, więc jest zbudowane prawidłowo.
Ad. 2. Czy nie jest tak, że czynności nie są jednoczesne? Przecież to, że chciała zrobić mu przyjemność, jest wcześniejsze niż to, że upiekła ciasto. Więc zdanie jest nieprawidłowe. Czy zdania przyczynowe mogą być wyrażane przy pomocy imiesłowów na -ąc? -
IQ21.09.200621.09.2006Czy skrót IQ można czytać po prostu [i-ku], czy trzeba [aj-kju]? Ogólnie: czy każdy skrót można przeczytać, używając polskich nazw liter?
-
Jak nazwać „osłonkę”?
19.04.202119.04.2021Jestem ciekaw Państwa opinii na temat poprawności użycia wyrazu kondon. Słownik języka polskiego opracowany przez Aleksandra Zdanowicza i wydany w 1861 r. przez M. Orgelbranda podaje: „kondon – osłona w kształcie woreczka z pęcherzyny, obwójka”. Później formę kondon odnotował jeszcze Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego. Nowsze słowniki podają już chyba tylko kondom. Czy uzus definitywnie zniósł dawne zapisy słownikowe, czy też da się obronić ten niepopularny dziś wariant?
-
Jezu Chsryste!29.09.200829.09.2008Szanowni Eksperci!
Mam bardzo krótkie pytanie: dlaczego mówimy Jezu Chryste, a nie Jezusie Chrystusie?
Pozdrawiam,
Marcin Kowal -
kakao11.02.200311.02.2003Dzień dobry. Mam takie pytanie. Pewne wyrazy, kiedyś nieodmienne, teraz już się odmieniają, np. radio, kakao. No właśnie, jaka jest pisownia tego ostatniego wyrazu przy odmianie przez przypadki? Dziękuję za odpowiedź.
-
kaleka, ofiara itp.23.06.200823.06.2008Szanowni Państwo!
Czy poprawne są obydwie formy: ten kaleka życiowy i ta kaleka życiowa? Podobny problem mam z rzeczownikiem noga (laik). Czy dopuszczalne są obydwie formy ten noga i ta noga, skoro mężczyzna kulawy to według Nowego słownika poprawnej polszczyzny ta kuter-noga i ten kuter-noga? Takich wątpliwości mam więcej: oliwa (alkoholik), ślepota (osoba niedowidząca), ofiara (człowiek niedający sobie rady w życiu, pijaczyna, glina (o policjancie).